1. Dlaczego temat jest kluczowy?

W 2025 roku cyberataki są jednym z największych zagrożeń dla firm każdej wielkości. Raporty rynkowe wskazują, że:

  • średnio co 11 sekund dochodzi do ataku ransomware,
  • ponad 70% firm w Polsce miało w ostatnich dwóch latach incydent związany z naruszeniem bezpieczeństwa IT,
  • koszty bezpośrednie i pośrednie cyberataków (utrata klientów, kary, koszty sądowe, odszkodowania) rosną szybciej niż koszty zabezpieczeń.

W tym kontekście sama ochrona techniczna (firewalle, antywirusy, monitoring sieci) jest niezbędna, ale niewystarczająca. Kluczowym elementem strategii zarządzania ryzykiem staje się ubezpieczenie typu cyber policy.

 

  1. Case study: Atak na firmę handlową

Sytuacja:
Średniej wielkości sieć handlowa, prowadząca sprzedaż stacjonarną i internetową, stała się celem ataku hakerskiego. Skradziono dane klientów (w tym numery kart płatniczych), a złośliwe oprogramowanie zaszyfrowało system ERP odpowiedzialny za sprzedaż i magazyn.

Konsekwencje:

  • Klienci złożyli pozwy zbiorowe.
  • Urząd Ochrony Danych Osobowych wszczął postępowanie administracyjne, grożąc karą za naruszenie RODO.
  • Media szybko nagłośniły sprawę – sprzedaż spadła o 30%.
  • Firma musiała na trzy tygodnie wyłączyć e-commerce, co przełożyło się na milionowe straty.

Rozwiązanie:
Dzięki posiadanej polisie „cyber” firma:

  • pokryła koszty prawne i administracyjne,
  • sfinansowała odszkodowania dla klientów,
  • otrzymała wsparcie ekspertów IT przywracających systemy,
  • skorzystała z usług agencji PR, która pomogła ograniczyć straty wizerunkowe.

Rezultat: przedsiębiorstwo uniknęło kryzysu płynności, a po kilku miesiącach odzyskało stabilność operacyjną i sprzedaż.

 

  1. Co obejmuje polisa „cyber”?

To kompleksowe ubezpieczenie ryzyk związanych z zarządzaniem danymi, systemami IT i reputacją firmy. Najczęściej obejmuje:

  • Koszty postępowań sądowych i odszkodowań wobec osób, których dane osobowe zostały naruszone.
  • Koszty administracyjne i kary regulacyjne (np. związane z RODO).
  • Zarządzanie kryzysowe – wynagrodzenie ekspertów IT, kancelarii prawnych, agencji Public Relations.
  • Odpowiedzialność wobec kontrahentów za szkody wynikłe z naruszenia bezpieczeństwa informacji.
  • Odpowiedzialność za naruszenie praw autorskich i dóbr osobistych (np. wykorzystanie nieautoryzowanego wizerunku na stronie).
  • Refundację wymuszonych płatności (np. okup za odszyfrowanie danych w atakach ransomware).

Dodatkowo, jeśli firma posiada Plan Ciągłości Działania (BCP):

  • ubezpieczyciel pokrywa koszty odtworzenia danych,
  • wypłaca odszkodowanie z tytułu utraconych przychodów wynikających z przestojów IT.

 

  1. Rozszerzenia ochrony – negocjacyjne must-have

Dobrze skonstruowana polisa powinna uwzględniać dodatkowe klauzule, szczególnie istotne w określonych branżach:

  • Naruszenie standardów PCI DSS – koszty i kary w przypadku wycieku danych kart płatniczych, nieprzestrzegania standardów bezpieczeństwa w płatnościach elektronicznych.
  • Cyberwyłudzenia (fraudy socjotechniczne) – ochrona przed stratami finansowymi wynikającymi z przelewów lub wydania towaru na podstawie sfałszowanych instrukcji e-mailowych czy telefonicznych.

 

  1. Dla kogo polisa „cyber” jest szczególnie ważna?

Z praktyki wynika, że ubezpieczenie cyber powinny mieć m.in.:

  • szkoły i uczelnie wyższe (przetwarzają dane tysięcy osób),
  • szpitale i przychodnie (dane wrażliwe pacjentów),
  • sklepy i sieci handlowe, e-commerce,
  • kancelarie prawne, doradcze, księgowe,
  • przedsiębiorstwa produkcyjne (zwłaszcza te z automatyzacją i robotyzacją),
  • spółdzielnie i administratorzy nieruchomości,
  • dealerzy samochodowi, hotele, firmy usługowe.

 

  1. Kto najczęściej nie dostanie ochrony?

Najczęstsze wyłączenia dotyczą:

  • dostawców Internetu i centrów danych,
  • producentów oprogramowania,
  • producentów i serwisantów sprzętu elektronicznego,
  • firm obsługujących płatności lub windykację osób trzecich,
  • podmiotów oferujących platformy społecznościowe czy materiały niezgodne z prawem.

 

  1. Wnioski strategiczne i praktyczne porady

  1. Cyberpolisa nie zastępuje technologii bezpieczeństwa IT – powinna być ich uzupełnieniem.
  2. Firmy z BCP zyskują lepsze warunki ochrony – ubezpieczyciele premiują przygotowanie organizacyjne.
  3. Analiza zakresu ochrony to konieczność – nie każda polisa obejmuje kary administracyjne czy koszty PR.
  4. Rozszerzenia są krytyczne – szczególnie w sektorach narażonych na płatności elektroniczne i socjotechnikę.
  5. Zarządzanie reputacją jest równie istotne jak zwrot kosztów – odzyskanie zaufania klientów trwa długo i wymaga wsparcia specjalistów.

 

  1. Podsumowanie

W dobie cyfryzacji i powszechnej wymiany danych firmy są coraz bardziej narażone na ataki hakerskie i wycieki informacji. Skutki mogą być wielowymiarowe – od kosztów prawnych, przez straty finansowe, po trwałe szkody wizerunkowe.

Polisa „cyber” nie jest luksusem, lecz kluczowym elementem strategii zarządzania ryzykiem.
To narzędzie, które pozwala nie tylko przetrwać kryzys, ale i zminimalizować jego długofalowe skutki.

 

Checklista 1: 5 pytań do brokera przed zakupem polisy „cyber”

  1. Czy polisa obejmuje kary administracyjne (np. RODO) i do jakiej wysokości?
  2. Jakie są limity odpowiedzialności – czy są wspólne dla wszystkich ryzyk, czy osobne (np. dla PR, IT, odszkodowań)?
  3. Czy ubezpieczenie pokrywa koszty zarządzania kryzysowego – w tym działania agencji PR i ekspertów IT?
  4. Jakie rozszerzenia można dodać – np. PCI DSS, cyberwyłudzenia, straty z powodu socjotechniki?
  5. Czy polisa działa globalnie – w przypadku ataku z zagranicy lub roszczeń poza Polską?

 

Checklista 2: Jak przygotować firmę do zakupu polisy cyber?

  1. Przeprowadź audyt bezpieczeństwa IT – wskaż luki w systemach i procesach.
  2. Opracuj Plan Ciągłości Działania (BCP) – ubezpieczyciel wymaga często takiej dokumentacji.
  3. Przeszkol pracowników – większość ataków zaczyna się od błędu człowieka (phishing, socjotechnika).
  4. Wdroż procedury zarządzania incydentami – kto, kiedy i jak reaguje w przypadku naruszenia.
  5. Dokumentuj wdrożone zabezpieczenia – to często obniża składkę i ułatwia negocjacje z ubezpieczycielem.

 

Checklista 3: Najczęstsze błędy przy wyborze ubezpieczenia cyber

  • Kupowanie polisy tylko „dla świętego spokoju” bez analizy zakresu ochrony.
  • Pomijanie kosztów PR i działań wizerunkowych w pakiecie.
  • Nieweryfikowanie, czy polisa obejmuje fraudy socjotechniczne (np. fałszywe przelewy).
  • Brak dostosowania sum ubezpieczenia do realnych ryzyk (zbyt niskie limity).
  • Mylenie ubezpieczenia cyber z ubezpieczeniem OC ogólnym – to zupełnie inne obszary ochrony.

 

Checklista 4: Po incydencie – co robić krok po kroku?

  1. Zabezpiecz systemy – odcięcie zainfekowanych serwerów, blokada kont użytkowników.
  2. Poinformuj odpowiednie osoby i instytucje – wewnętrzny zespół, zarząd, organy nadzorcze (np. UODO).
  3. Skontaktuj się z ubezpieczycielem – szybkie zgłoszenie szkody jest kluczowe.
  4. Uruchom procedury komunikacji kryzysowej – wewnętrznej (pracownicy) i zewnętrznej (klienci, media).
  5. Współpracuj z ekspertami IT i prawnymi – odzyskanie danych i minimalizacja ryzyk prawnych.
  6. Dokumentuj wszystkie działania – to będzie niezbędne w rozliczeniu z ubezpieczycielem.